Ifihan si Altruism To Munadoko
🌍 Kí Ni Effective Altruism? (Ìfẹ́ Tó Ní Ìtẹ́sí Lóore)
Effective Altruism (EA) jẹ́ èrò àti ìgbìmọ̀ ìjọsìn tó dá lórí ẹ̀rí àti ìmúlò ọgbọ́n láti mọ bí a ṣe lè ṣe ìrànlọ́wọ́ tó pọ̀jù síi fún ayé — kì í ṣe pé ká rántí “Báwo ni mo ṣe lè ràn lọwọ?” nikan, àmọ́ ká sọ pé “Báwo ni mo ṣe lè ràn lọwọ jùlọ?”
Ìtumọ̀ rẹ̀ gbọ́dọ̀ jẹ́ pé a lo àkókò, owó, àti agbára wa fún ohun tó ní ìtẹ́sí jùlọ.
🌱 Ìtàn Àtẹ̀yìnwá EA
EA bẹ̀rẹ̀ ní ọdún 2000s pẹ̀lú àpapọ̀ ti èrò ìmọ̀-ẹ̀sìn, ọrọ̀ ajé, àti ayẹ̀wò bí àjọ ṣe ń ṣiṣẹ́. Àwọn ènìyàn pàtàkì tó dá a sílẹ̀ ni:
- Peter Singer, amòye ní ẹ̀sìn tó kọ “Famine, Affluence, and Morality” ní 1972, tó sọ pé ojúṣe wa ni láti ràn àwọn tó wà ní ipọnjú, bí a bá lè ṣe bẹ́ẹ̀ láì fi ohun pàtàkì sínú ewu.
- Toby Ord àti Will MacAskill, àwọn onímọ̀ ní Oxford, tí wọ́n dá Giving What We Can àti Centre for Effective Altruism sílẹ̀.
- Àwọn àjọ bíi GiveWell àti 80,000 Hours fún ìtẹ̀sí ọ̀nà tó dá lórí ìwádìí àti ẹ̀rí.
🧠 Àwọn Èrò Pataki Nínú EA
- Ìdálẹ́yà fún Gbogbo Ẹni Gbogbo ènìyàn ní iye tó dọ́gba. Kí ì ṣe pé ẹ̀mí tí o gbà ní ilẹ̀ rẹ̀ dára ju ẹ̀mí tí o gbà ní ilẹ̀ mìíràn lọ.
- Yíyan Ìṣòro Tó Sé Kágbára Lẹ́yìn Rẹ̀ EA ń wo ìṣòro tó:
- Tó lágbára (Ìwọn rẹ̀)
- Tó gbagbé (Kekere ni àwọn míì ti fura sí?)
- Tó rọrùn láti bákọ (Tó séé dá?)
- Ìfọkànsìn Tó Da Lórí Ẹ̀rí EA máa ń ṣàfikún sí àwọn àjọ tí ó ní àbájáde kedere. Wọ́n máa n lo ìwádìí, àwárí, àti ìṣàkóso owó.
- Àmọ̀ràn Orí Ṣíṣe àti Ìtẹ́sí Nínú Iṣẹ́ Kí í ṣe owó nìkan. EA ń bi ìbéèrè pé: “Kí ni mo lè ṣe pẹ̀lú ìmọ̀ tí mo ní tó máa ní ipa tó pọ̀jù?”
- Ìfẹ́ Tó Ṣì Nílò Ìrànlọ́wọ́ Àjọ kan le jẹ́ pé ń ṣiṣẹ́ dáadáa, ṣùgbọ́n ó ti kún fún owó. EA máa ń wo bóyá wọ́n ṣi nílò ẹ̀bùn míì.
🔍 Àpẹẹrẹ Bí EA Ṣe N ṣiṣẹ́
1. Ìlera àti Ìdàgbàsókè Àgbáyé
EA ti fọkàn tán pé àpẹẹrẹ bí malaria, ìyàwó cash transfer, àti deworming le gbà ẹ̀mí pẹ̀lú kekere ju $5,000 lọ.
Àwọn àjọ bí:
- Against Malaria Foundation – Pín irọ̀ àdán kí malaria má bà a wọ̀lú.
- GiveDirectly – Fún àwọn ènìyàn ní owó taara.
- Deworm the World – Tó n ṣètò ìtọju àrùn ṣànṣàn lọ́dọ àwọn ọmọde.
2. Ìbáṣepọ̀ Pẹ̀lú Àwọn Ẹranko
EA tún dojú kọ ìyà tí àwọn ẹranko ń jìyà ní factory farms:
- Ìpolongo láti dín ìyà ẹranko kù
- Ẹran tí a dà yá (cultivated meat) àti irú-onjẹ tí kò ní ẹranko
- Ìtẹ̀sí òfin tó mú kó dáa jùlọ fún wọn
3. Ìjọba Ọjọ́ Ọla àti Ewu Ìparun Gbogbo Ayé
Àwọn nkan tí EA gbìyànjú láti dènà:
- Àrùn tó le tan kaakiri (pandemic)
- Ogun nukilia
- Ewu Artificial Intelligence
- Ayipada oju-ọjọ
Eyi jẹ́ pé a gbọdọ̀ ráyè dáàbò bò gbogbo ìran to wá lẹ́yìn wa.
4. Ìkọ́ Gẹ́gẹ́ Bí Mímú EA Dá Gá
Àwọn àjọ mìíràn n ṣiṣẹ́ láti:
- Fún un ni ìmọ̀ àti ẹ̀kọ́
- Ṣàtúpalẹ̀ ẹ̀ka tuntun
- Ṣètò iṣẹ́ ìkópa
- Túmọ̀ sí èdè míì fún ìmọ̀ gbogbogbò
🛠 Àwọn Òǹtò́ọ́lù Tó Wúlò Nínú EA
- QALY & DALY – Ìmúlò àwọn ìṣàkóso ìlera tó dá lórí ààbò ẹ̀mí.
- Expected Value – Kí ni àǹfààní tí a lè retí, kó tó wáyé.
- Ìkànsí Èsùn / Counterfactual Impact – Kí ló máa ṣẹlẹ̀ tí o kò bá ṣe é?
- Ìdánilẹ́kọ̀ọ́ Ìjìnlẹ̀ – EA mọ̀ pé a lè ṣe aṣiṣe, torí náà ó gbìyànjú láti yàtọ̀ sí ọ̀nà kan ṣoṣo.
💼 Ọ̀nà Iṣẹ́ Tó Ní Ìtẹ́sí (EA Careers)
80,000 Hours ń gba àwọn ènìyàn níyànjú láti:
- Wá àwọn iṣòro tó le yí ayé padà
- Kó ìmọ̀ tí kò wọpọ̀
- Gbìyà jú ara rẹ̀ sókè lórí ànfààní
- Mú àwọn olóṣèlú tàbí olówó ronú
- Ṣe “earning to give” — ṣiṣẹ́ owó púpò láti fi fún un
📣 Àwọn Èrò Àkíyèsí Lórí EA
- Tó Jẹ́ Ká Dákẹ́ Jù Wọ́n ní EA kì í dákẹ́ jùlọ, ó ń fojú dí ìbáṣepọ̀ àti àdúrà.
- Ìfarahàn Yàtọ̀ Sọ́dọ̀ Ọ̀yìnbó Ìlú Yúróòpù ló gbà á kọ́kọ́. Kò kó èdè àti àṣà miran sínú rẹ̀.
- Kò Fojú Mú Ìdájọ́ Awujọ Wọ́n ní EA ò fọwọ́sowọ́pọ̀ pẹ̀lú ijà lòdì sí ìkòlà, àṣà aláìtó, àti ètò òsèlú tó kùrọ̀ǹrọ̀.
- Ta ló Ní Àṣẹ Láti Yàn Kí Ló Dáa? Wọ́n ní àwọn agbára péré ni ń sọ ohun tí ó wúlò.
Ìdáhùn EA: Wọ́n mọ̀ pé àwọn èyí jẹ́ àwọn ìṣòro tòótọ́, wọ́n sì ń ṣiṣẹ́ láti yí i padà.
🤝 EA àti Ìdájọ́: Ìtẹ̀sí tuntun
Lónìí, àwọn agbára tuntun ń ráyè mú EA jẹ́ tó dá lórí àjọṣe àti ìtẹ́wọ̀gbà — kó má ṣe jẹ́ ti àwọn tó wà lókè òkun nìkan.
Àwọn ìpẹ̀yà bíi African Equity & Altruism Program (AEAP) jẹ́ apá kan tó wúlò jùlọ nínú igbìmọ̀ tuntun yìí — kí EA lè yanjú bí ó ṣe yẹ ní ilẹ̀ Àfíríkà.
No Responses