Ọgụgụ Mbụ gbasara Altruism Dị Ọma
🌍 Gịnị Bụ Effective Altruism? (Ịnye Nnọọ Nzọụkwụ Ọma)
Effective Altruism (EA) bụ echiche na mmegharị mmadụ ji gụpụta ihe ma jiri ezi uche chọpụta ụzọ kacha arụ ọrụ iji mee ụwa ka mma — ma mechaa mee ihe dabere na nke a.
Ọ bụghị naanị ịjụ, “Kedu ka m ga-esi nyere aka?” kama ọ bụ, “Kedu ka m ga-esi nyere aka nke ukwuu?”
Ebumnuche bụ ime ọma kachasị ukwuu site n’iji oge, ego, na ike gị nke ọma.
🌱 Akụkọ Mmalite EA
EA malitere na ngwụcha afọ 2000 na mmalite 2010, site na njikọ nke filosofi, akụ na ụba, na nyocha otu esi enweta ezigbo nsonaazụ na ọrụ enyemaka.
Ndị bụ isi gụnyere:
- Peter Singer, onye na-eme nchọpụta na-ekwu na anyị nwere ọrụ ime ihe n’aka ndị ọzọ ma ọ bụrụ na nke ahụ agaghị emerụ anyị nke ukwuu (“Famine, Affluence, and Morality” 1972).
- Toby Ord na Will MacAskill, ndị ọkà mmụta filosofi na Mahadum Oxford, bụkwa ndị guzobere Giving What We Can na Centre for Effective Altruism.
- Ụlọ ọrụ dị ka GiveWell na 80,000 Hours na-enye aka mee ka EA bụrụ nke doro anya ma baa uru.
🧠 Isi Echiche EA
- Ịbụ Onye Na-ahụ Ọma N’aka Onye Ọ bụla Ndụ niile nwere uru dị otu; ịzọpụta ndụ n’obodo gị ma ọ bụ n’ebe ọzọ dị otu uru.
- Ịhọrọ Ihe Dị Mkpa Ime Ọ bụghị nsogbu niile ka ha dị mfe idozi. EA na-elekwasị anya na nsogbu ndị dị:
- Dị Mkpa (ogologo na mmetụta)
- Echefughị Anya (ebe ntinye ego na mbọ dị ala)
- Dị Mkpa Ịrụ Ọrụ N’ime Ya (dị mfe idozi)
- Inye Ego Dabere Na Ihe E Mere Ihe EA na-akwado ịkwado ndị ọrụ enyemaka nwere nsonaazụ a tụrụ anya ya nke ọma site na nyocha na nyocha ọnụahịa.
- Ọrụ Ọrụ Nke Ga-Emetụta Ọma Ọ bụghị naanị inye ego; ọrụ gị nwekwara ike ịbụ ụzọ isi mee nnukwu ihe ọma.
- Ọnọdụ Ego Dị N’aka Ndị Na-enyere Aka Ụlọ ọrụ nwere ike ịdị mma ma bụrụ nke a tụrụ anya ya, mana ma ọ bụrụ na ego ha zuru oke, ihe ọzọ ị ga-eme bụ ịchọta ebe ọzọ nwere mkpa.
🔍 Otu EA Si Eme Ihe
1. Ahụike Na Mmepe Ụwa
Ụlọ ọrụ dị ka GiveWell achọpụtala na ị nwere ike ịzọpụta ndụ maka ihe dị ka $5,000 naanị.
Ụfọdụ bụ:
- Against Malaria Foundation – na-enye netị ndị na-egbochi ọbọ ọbọ na-ebute malaria.
- GiveDirectly – na-enye ego ozugbo nye ndị nọ n’ọnọdụ siri ike.
- Deworm the World – na-agwọ ụmụaka ọrịa nje ọrịa afọ.
2. Nchekwa Anụmanụ
EA na-elekwa anya n’ihe gbasara ahụhụ anụmanụ, karịsịa n’ụlọ ọrụ ugbo dị ukwuu.
- Mmemme iji belata mmegbu anụmanụ
- Nkwado anụ na-eto eto na ihe oriri sitere na osisi
- Mmepe iwu na-eme ka ọnọdụ anụmanụ ka mma
3. Ọdịnihu Dị Mma / Ihe Ụjọ Kacha Nnukwu
Ụfọdụ EA na-elekwasị anya na ịbelata ihe egwu dị ukwuu dị ka:
- Ọrịa mgbasa ọsọ ọsọ
- Agha nuklia
- Ihe egwu AI
- Mgbanwe ihu igwe
Echiche bụ na anyị ga-echekwa ndụ taa na nke ọgbọ na-abịa.
4. Mmepe Mmetụta EA
Ụlọ ọrụ na-agbasi mbọ ike iwulite EA site n’ịzụ ndị ọkachamara ọhụrụ, ịmepụta mmemme mmụta, na ịzụ ndị isi ọhụụ.
🛠 Ngwaọrụ Na Ihe Nkọwa
- QALYs na DALYs – usoro eji atụ mmetụta ahụike.
- Ọnụ Ahịa Echekwara – na-atụle mmetụta e nwere ike inwe, ọ bụghị naanị ihe kacha mee eme.
- Impact Contrafactual – na-ajụ, “Gịnị ga-eme ma ọ bụrụ na anaghị m eme ihe a?”
- Ụjọ Ndụmọdụ – EA na-amata na anyị nwere ike imehie, ya mere o na-akwado iche echiche nke ọma na ịdị njikere ịgbanwe echiche.
💼 Ọrụ Na EA
80,000 Hours na-enye nduzi iji chọta ọrụ nwere mmetụta dị ukwuu site n’ịrụ ọrụ na mpaghara dị mkpa, ịmụ ihe pụrụ iche, na inwe mmetụta na ndị ndu ma ọ bụ ndị na-enye ego.
📣 Mmegbu Ndị Ọzọ Na-ahụ Maka EA
- Ọ bụ Eziokwu Na Ọ Dị Oyi Ma Dịkwa Ka Ọzụzụ Mkpụrụ
- Na-elekwasị anya na mba ndị ọdịda anyanwụ
- Na-ejighị aka na mgbanwe ndị na-emetụta ndabere obodo
- Ajụjụ banyere ikike ikpebi ihe bụ “ọrụ kacha mma”
EA na-ewepụta na ndị na-eme ya na-arụsi ọrụ ike ka ha bụrụ ndị na-anabata iche echiche niile ma na-eme ka usoro ahụ nwee nkwanye ugwu.
🤝 EA na Nchekwa Ọha
Ọtụtụ ndị ọhụụ na-ebute ntinye aka gbasara ịkwanye nchekwaba, ntị na ọdịbendị dị iche iche, na nkwanye ùgwù na mkpebi EA.
Ihe dị ka African Equity & Altruism Program (AEAP) na-eme ka EA kwekọọ na ọdịmma obodo.
No Responses